In een wolk van meeuwen

Flets! En nog eens: flets! Ik loop op Forteiland bij IJmuiden door een meeuwenkolonie van 1155 paren.

Capuchon op. Het regent meeuwenpoep. Mijn jas, broek en schoenen worden getroffen door een salmiakkleurige substantie.

Eerst buk ik nog wat om aanvallende meeuwen te ontwijken, maar al snel loop ik rechtop. Dat heeft toch geen zin, in een wolk van meeuwen.

Ik was mee met meeuwenonderzoekers die de vogels tellen en ringen. Daarvoor vangen ze ze met vangkooien (foto midden). Het was oppassen tijdens het lopen: de nestjes met meestal drie eieren en met jonge vogels zie je pas als je er bijna bovenop staat.

De onderzoekers tellen de meeuwen in IJmuiden al meer dan twintig jaar (IJmuidenproject). Forteiland is een van de weinige plekken waar de meeuwen ongestoord kunnen broeden, vertelt onderzoeker Fred Cotttaar. Het aantal exemplaren dat jaarlijks terugkeert om eieren te leggen neemt dan ook steeds toe.

Elders in IJmuiden zijn ze niet zo dol op de beesten. Ze zijn brutaal (kijk naar filmpjes hier en hier) en schijten de boel onder. Er is in IJmuiden al van alles bedacht om ze weg te houden, zoals de inzet van nep-zeearenden.

Maar het meest effectief tegen een meeuw is volgens Cottaar toch wel de vos. Die vreet snel honderden zeemeeuwen op.

Cottaar was er niet blij mee dat zelfs de laatste rustige broedplaats voor de meeuw, op Forteiland, werd verstoord. Dancefeest Cape Fear hoefde niet zo van hem. Ondanks de maatregelen om de meeuwen te beschermen, hebben de vogels er toch last van gehad. Degenen die het dichtst bij de deejay verbleven beginnen later met broeden.

De onderzoekers leggen de meeuwen van Forteiland vast in een database. Zo kunnen ze het gedrag van de dieren goed volgen. Want er zijn veel meer meeuwenwatchers over de wereld. Aan de ringen kunnen ze zien waar de meeuwen verblijven.

Zo heeft de Forteilandmeeuw West-Afrika verwisseld voor Spanje en Portugal. Vanwege de vuilnisbelten die daar zijn. Voedsel voor het grijpen. ,,Ze moeten zich zo goed mogelijk voeden voor ze terugkomen om te broeden’’, legt Cottaar uit.

En de Forteilandmeeuw zit ook veel aan de Amsterdamse grachten. ,,Twee weken geleden was de Amsterdamse meeuwenteller op Forteiland’’, vertelt Cottaar. ,,Hij herkende zijn meeuwen.’’

Het is ook te zien aan het eten dat de meeuwen opbraken. Brood dat gevoerd wordt in Amsterdam. De braaksels verzamelen ze ook. Die gaan naar het NIOZ. ,,We hebben veel braaksel met sprot. Zo ziet het NIOZ wat de visstand is voor de kust.’’

PS1: Gelezen over de IJmuidense Simshie Tran, die in de finale zong van een Chinese zangwedstrijd? Luister hier.
PS2: Kotters vernield in de haven van IJmuiden.
PS3: Speeltuin De Veilige Haven in IJmuiden viert binnenkort feest. Kijk naar een filmpje van heel vroeger.